Alimlər istənilən yadplanetli sivilizasiyaya son qoya biləcək amili açıqladı
Oktyabr 04
09:10
2024
Eksponent olaraq böyüyən istənilən texnoloji sivilizasiya texnogen iqlimin çökməsi səbəbindən özünü və planetini qısa müddətdə məhv etməyə qadirdir.
Qaynarinfo xəbər verir ki, bu qənaətə ABŞ-ın Florida Texnologiya İnstitutunun və Roma Tor Verqata Universitetinin astrofizikləri gəliblər. Tədqiqat "arXiv" qeyri-resenziyalı elmi materiallar portalında dərc edilib.
Komandanın tapıntıları texnoloji tərəqqi və artan enerji istehlakı yaşayan yadplanetli cəmiyyətlərin inkişafının rəqəmsal modelləşdirilməsinə əsaslanır.
Alimlərin işi XIX əsrdən bəri eksponent olaraq artan insan enerjisindən istifadə dinamikasından ilhamlanıb. 2023-cü ildə insanlar təxminən 180 min terawatt-saat sərf ediblər ki, bu da istənilən vaxt Günəşdən Yerə çatan enerjinin ümumi miqdarına bərabərdir.
Yeni bir model göstərib ki, təkmilləşmiş yadplanetli sivilizasiyanın yalnız bərpa olunan enerji mənbələrinə arxalansa belə, iqlim dəyişikliyi səbəbindən öz planetini məhv etmək üçün 1000 ildən az vaxt lazım ola bilər.
Hesablamalar termodinamikanın ikinci qanununa əsaslanır ki, enerjinin hər hansı istifadəsi ilə onun bir hissəsi xarici mühitə gedəcək. Sistemdən çıxan bu enerji zamanla planetin istiləşməsinə səbəb olacaq.
Hər hansı bir mənbədən enerji sızıntısının yığılması nəticədə istənilən planeti həddindən artıq qızdıraraq, yaşayış üçün yararsız hala düşəcək. Alimlərin fikrincə, enerji səviyyələri məhdud olmasa, iqlim dəyişikliyinin bu fəlakətli səviyyəsi enerji istehsalının başlanmasından 100 əsrdən az vaxt keçə bilər.
Tədqiqatçılar qeyd ediblər ki, planetdən kənarda enerji istehsal edəcək sistemdən istifadə etməklə və ya sadəcə olaraq sivilizasiyanın texnoloji inkişafını dayandırmaqla fəlakətin qarşısını almaq olar. Bu halda hipotetik yadplanetlilər milyard ilə qədər mövcud ola bilərlər.
Qaynarinfo xəbər verir ki, bu qənaətə ABŞ-ın Florida Texnologiya İnstitutunun və Roma Tor Verqata Universitetinin astrofizikləri gəliblər. Tədqiqat "arXiv" qeyri-resenziyalı elmi materiallar portalında dərc edilib.
Komandanın tapıntıları texnoloji tərəqqi və artan enerji istehlakı yaşayan yadplanetli cəmiyyətlərin inkişafının rəqəmsal modelləşdirilməsinə əsaslanır.
Alimlərin işi XIX əsrdən bəri eksponent olaraq artan insan enerjisindən istifadə dinamikasından ilhamlanıb. 2023-cü ildə insanlar təxminən 180 min terawatt-saat sərf ediblər ki, bu da istənilən vaxt Günəşdən Yerə çatan enerjinin ümumi miqdarına bərabərdir.
Yeni bir model göstərib ki, təkmilləşmiş yadplanetli sivilizasiyanın yalnız bərpa olunan enerji mənbələrinə arxalansa belə, iqlim dəyişikliyi səbəbindən öz planetini məhv etmək üçün 1000 ildən az vaxt lazım ola bilər.
Hesablamalar termodinamikanın ikinci qanununa əsaslanır ki, enerjinin hər hansı istifadəsi ilə onun bir hissəsi xarici mühitə gedəcək. Sistemdən çıxan bu enerji zamanla planetin istiləşməsinə səbəb olacaq.
Hər hansı bir mənbədən enerji sızıntısının yığılması nəticədə istənilən planeti həddindən artıq qızdıraraq, yaşayış üçün yararsız hala düşəcək. Alimlərin fikrincə, enerji səviyyələri məhdud olmasa, iqlim dəyişikliyinin bu fəlakətli səviyyəsi enerji istehsalının başlanmasından 100 əsrdən az vaxt keçə bilər.
Tədqiqatçılar qeyd ediblər ki, planetdən kənarda enerji istehsal edəcək sistemdən istifadə etməklə və ya sadəcə olaraq sivilizasiyanın texnoloji inkişafını dayandırmaqla fəlakətin qarşısını almaq olar. Bu halda hipotetik yadplanetlilər milyard ilə qədər mövcud ola bilərlər.
