Azərbaycan və Türkiyə ilə sərhədləri açırlarsa, Ermənistan nə qazana bilər?
Sentyabr 05
10:28
2023
Ermənistanın xarici ticarətində Ermənistan-Türkiyə ticarətinin payı 1%-dir. İrəvanla Ankara arasında birbaşa ticarətə başlanacağı təqdirdə bu rəqəm 10%-ə çata və ya daha çox arta bilər.
Qaynarinfo xəbər verir ki, bunu Ermənistanın İqtisadiyyat Nazirliyindən yazılı sorğuya cavab olaraq bildiriblər.
Şöbə aydınlaşdırıb ki, onların bu məsələ ilə bağlı öz təhlilləri yoxdur və məlumatlar orta hesabla və bir sıra beynəlxalq strukturlardan götürülüb.
Belə ki, Dünya Bankının məlumatına görə, Ermənistandan Türkiyəyə ixrac potensialı ölkənin ÜDM-nin 15-19%-ni təşkil edir. Almaniyanın "German Economic Team” konsaltinq şirkətinin fikrincə, İrəvanla Ankara arasında birbaşa ticarətin açılması Ermənistandan Türkiyəyə ixracın payının Ermənistan Respublikasının ümumi ixracının 6,7%-ə qədər artmasına və Ermənistandan idxalın da artmasına səbəb olacaq. Türkiyə 12,8%-ə (Ermənistana ümumi idxalın) çata bilər.
Eyni zamanda, Asiya İnkişaf Bankı (AİB) hətta Azərbaycan və Türkiyə ilə sərhədin açılacağı təqdirdə Ermənistanın xarici ticarət kəsirinin 30-50% azalacağını proqnozlaşdırır.
"Dənizə çıxışı olmayan istənilən respublika üçün qonşu ölkələr təkcə ticarət bazarı deyil, həm də üçüncü ölkələrə tranzit yollarıdır”, - cavabda deyilir.
Nazirlik vurğulayıb ki, iki qonşu ölkə (Azərbaycan və Türkiyə) ilə sərhədin bağlanması Ermənistanın xarici ticarət imkanlarını azaldır, yükdaşımaları üçün alternativ marşrutları məhdudlaşdırır. Bu da Ermənistanın yükdaşıma bazarında rəqabət qabiliyyətinə mənfi təsir göstərir və onların baha olmasına gətirib çıxarır.
Ermənistan hazırda Logistika Effektivliyi İndeksində 186 ölkə arasında 96-cı yerdədir.
Dünya İnkişaf Bankının fikrincə, Ermənistan və Türkiyə arasında yoldan istifadə maliyyə faydalarından əlavə, yükdaşıma və xidmətlərin əlçatanlığının artmasına səbəb olacaq. Bunun təkcə Ermənistan üçün deyil, region ölkələri üçün də faydalı olacağı qeyd edilir.
İqtisadiyyat Nazirliyi Türkiyədən keçən quru marşrutunun Ermənistanın Gürcüstan ərazisindən yükdaşımalarının həcminin azalmasına səbəb ola biləcəyini istisna etmir.
"Bu, yeni marşrutun daha az xərc çəkdiyi və daşıyıcılara, xüsusən də üçüncü ölkələrlə ticarətə daha sərfəli olacağı təqdirdə baş verə bilər", - nazirlik bildirib.
Hazırda Türkiyənin Ermənistana ixracında aslan payı, yəni 99,9%-i quru yolun (Gürcüstan ərazisindən keçməklə) payına düşür və yalnız 0,01%-i hava yolu ilə çatdırılır. 2022-ci ilin sonunda Türkiyə Ermənistana hava yolu ilə 3,1 ton, Gürcüstan vasitəsilə isə yük maşınları ilə 24 903,8 ton yük idxal edib.
Əvvəllər SA yazmışdı ki, yeni İrəvan-Mərqara-İstanbul marşrutu ilə (Türkiyə üzərindən) yük daşındıqda 40 tonluq yük maşını (avtomobilin çəkisi əlavə yük - red.) gediş vaxtını təxminən üç saat, yanacağa qənaət isə 75 litr təşkil edəcək (dizel yanacağının bugünkü qiymətləri ilə - 37,5 min dram və ya təxminən 100 dollar).
Qaynarinfo xəbər verir ki, bunu Ermənistanın İqtisadiyyat Nazirliyindən yazılı sorğuya cavab olaraq bildiriblər.
Şöbə aydınlaşdırıb ki, onların bu məsələ ilə bağlı öz təhlilləri yoxdur və məlumatlar orta hesabla və bir sıra beynəlxalq strukturlardan götürülüb.
Belə ki, Dünya Bankının məlumatına görə, Ermənistandan Türkiyəyə ixrac potensialı ölkənin ÜDM-nin 15-19%-ni təşkil edir. Almaniyanın "German Economic Team” konsaltinq şirkətinin fikrincə, İrəvanla Ankara arasında birbaşa ticarətin açılması Ermənistandan Türkiyəyə ixracın payının Ermənistan Respublikasının ümumi ixracının 6,7%-ə qədər artmasına və Ermənistandan idxalın da artmasına səbəb olacaq. Türkiyə 12,8%-ə (Ermənistana ümumi idxalın) çata bilər.
Eyni zamanda, Asiya İnkişaf Bankı (AİB) hətta Azərbaycan və Türkiyə ilə sərhədin açılacağı təqdirdə Ermənistanın xarici ticarət kəsirinin 30-50% azalacağını proqnozlaşdırır.
"Dənizə çıxışı olmayan istənilən respublika üçün qonşu ölkələr təkcə ticarət bazarı deyil, həm də üçüncü ölkələrə tranzit yollarıdır”, - cavabda deyilir.
Nazirlik vurğulayıb ki, iki qonşu ölkə (Azərbaycan və Türkiyə) ilə sərhədin bağlanması Ermənistanın xarici ticarət imkanlarını azaldır, yükdaşımaları üçün alternativ marşrutları məhdudlaşdırır. Bu da Ermənistanın yükdaşıma bazarında rəqabət qabiliyyətinə mənfi təsir göstərir və onların baha olmasına gətirib çıxarır.
Ermənistan hazırda Logistika Effektivliyi İndeksində 186 ölkə arasında 96-cı yerdədir.
Dünya İnkişaf Bankının fikrincə, Ermənistan və Türkiyə arasında yoldan istifadə maliyyə faydalarından əlavə, yükdaşıma və xidmətlərin əlçatanlığının artmasına səbəb olacaq. Bunun təkcə Ermənistan üçün deyil, region ölkələri üçün də faydalı olacağı qeyd edilir.
İqtisadiyyat Nazirliyi Türkiyədən keçən quru marşrutunun Ermənistanın Gürcüstan ərazisindən yükdaşımalarının həcminin azalmasına səbəb ola biləcəyini istisna etmir.
"Bu, yeni marşrutun daha az xərc çəkdiyi və daşıyıcılara, xüsusən də üçüncü ölkələrlə ticarətə daha sərfəli olacağı təqdirdə baş verə bilər", - nazirlik bildirib.
Hazırda Türkiyənin Ermənistana ixracında aslan payı, yəni 99,9%-i quru yolun (Gürcüstan ərazisindən keçməklə) payına düşür və yalnız 0,01%-i hava yolu ilə çatdırılır. 2022-ci ilin sonunda Türkiyə Ermənistana hava yolu ilə 3,1 ton, Gürcüstan vasitəsilə isə yük maşınları ilə 24 903,8 ton yük idxal edib.
Əvvəllər SA yazmışdı ki, yeni İrəvan-Mərqara-İstanbul marşrutu ilə (Türkiyə üzərindən) yük daşındıqda 40 tonluq yük maşını (avtomobilin çəkisi əlavə yük - red.) gediş vaxtını təxminən üç saat, yanacağa qənaət isə 75 litr təşkil edəcək (dizel yanacağının bugünkü qiymətləri ilə - 37,5 min dram və ya təxminən 100 dollar).